1.
Từ khi còn bé, tôi đã biết trong nhà mình có một sinh vật thứ năm.
Nó không phải là một con vật nuôi. Nó không có hình hài cố định, không có tên gọi. Tôi gọi nó đơn giản là Hạnh Phúc.
Bố mẹ và anh Tùng, anh trai tôi, dường như không nhìn thấy nó một cách rõ ràng như tôi, nhưng tôi biết họ cảm nhận được sự hiện diện của nó.
Hạnh Phúc được dệt nên từ những thứ vô hình.
Nó là một khối ánh sáng mềm mại, ấm áp, có thể thay đổi hình dạng. Đôi khi, nó là một quả cầu vàng óng, lơ lửng giữa phòng khách, tỏa ra một thứ nhiệt lượng dễ chịu hơn cả lò sưởi mùa đông. Đôi khi, nó lại kéo dài thành những dải lụa ánh sáng, quấn quýt lấy chân ghế, chân bàn, kết nối mọi thứ trong nhà lại với nhau. Nó không bao giờ lên tiếng, nhưng tôi có thể nghe thấy nó. Một tiếng vo ve trầm, êm ái như tiếng đàn, một âm thanh chỉ có thể cảm nhận bằng trái tim.
Nó là một sinh vật cần được nuôi dưỡng. Thức ăn của nó là những khoảnh khắc.
Tôi nhớ, vào những buổi sáng Chủ Nhật, khi cả nhà quây quần trong phòng khách.
Bố đọc báo, mẹ đan len, anh Tùng nằm dài trên sàn đọc truyện tranh, còn tôi thì tô màu. Không ai nói với ai câu gì, nhưng có một sự bình yên và gắn kết tuyệt đối.
Khi đó, Hạnh Phúc sẽ là một quả cầu lớn nhất, rực rỡ nhất.
Một nụ cười của mẹ khi nhìn bố, một cái xoa đầu của bố dành cho anh Tùng, một câu nói đùa của anh Tùng trêu tôi… mỗi hành động đó là một muỗng thức ăn đầy dinh dưỡng. Hạnh Phúc sẽ khẽ rung lên, và tiếng vo ve của nó trở nên du dương hơn. Cả căn nhà sẽ ấm lên vài độ.
Hạnh Phúc còn có khả năng chữa lành. Không phải theo cách thần tiên. Nó không làm liền một vết thương hở, nhưng nó làm dịu đi nỗi đau.
Có lần tôi bị ngã xe, đầu gối trầy xước, rớm máu. Tôi khóc nức nở. Mẹ chạy đến, ôm tôi vào lòng, thổi nhẹ vào vết thương.
Ngay lúc đó, tôi thấy Hạnh Phúc, vốn đang là một dải lụa mỏng, liền co lại thành một khối ánh sáng nhỏ, ấm áp, bao bọc lấy đầu gối đang đau của tôi. Cái rát bỏng dịu đi nhanh chóng, thay vào đó là một cảm giác ấm áp, an toàn. Nỗi đau vẫn còn đó, nhưng nó không còn đáng sợ nữa.
Hình hài của nó phản chiếu tâm trạng của gia đình.
Khi anh trai giúp tôi giải một bài toán khó, Hạnh Phúc sẽ biến thành một khối hình học phức tạp nhưng hoàn hảo, lấp lánh như một viên kim cương.
Khi mẹ và bố cùng nhau vào bếp làm bánh, nó sẽ tỏa ra mùi hương ngọt ngào của bơ và vani, cuộn tròn trong không khí như một làn khói ấm.
Khi cả nhà cùng nhau xem một bộ phim hài và cười phá lên, nó sẽ vỡ ra thành hàng trăm, hàng ngàn quả cầu ánh sáng nhỏ li ti, nhảy múa khắp phòng như một bầy đom đóm.
Đó là hình hài của hạnh phúc trong những ngày thơ ấu của tôi. Rực rỡ, trọn vẹn và tưởng như vĩnh cửu. Tôi đã nghĩ rằng sinh vật này sẽ mãi mãi ở bên chúng tôi, to lớn và ấm áp như vậy.
Nhưng tôi đã lầm. Hạnh Phúc cũng biết ốm. Nó cũng có thể chết.
2.
Sự thay đổi bắt đầu một cách từ từ, gần như không thể nhận ra.
Nó bắt đầu khi bố tôi được thăng chức. Một vị trí cao hơn đồng nghĩa với nhiều áp lực hơn. Bố bắt đầu về nhà muộn, mang theo cả sự mệt mỏi và những lo toan của công việc. Ông ít cười hơn. Những buổi tối, thay vì ngồi đọc báo cùng cả nhà, ông lại ngồi trước màn hình laptop, những con số và biểu đồ xanh đỏ nhảy múa trên khuôn mặt đăm chiêu của ông.
Anh Tùng bước vào tuổi thiếu niên. Thế giới của anh không còn gói gọn trong những cuốn truyện tranh nữa. Nó mở rộng ra với bạn bè, với những trận bóng rổ, và đặc biệt là với chiếc điện thoại thông minh. Anh bắt đầu dành nhiều thời gian trong phòng riêng. Ở bàn ăn, anh hay cắm cúi vào màn hình, ngón tay lướt liên tục, miệng chỉ ậm ừ cho qua chuyện.
Mẹ tôi, như một người làm vườn cần mẫn, cố gắng vun vén cho khu vườn gia đình. Nhưng bà cũng bắt đầu cảm thấy mệt mỏi. Bà phải lo lắng cho công việc của bố, cho việc học hành của anh Tùng, cho sự thay đổi của cả gia đình. Nụ cười của bà vẫn còn đó, nhưng đôi khi nó chùng xuống ở khóe môi, nhuốm một nỗi lo âu vô hình.
Và Hạnh Phúc bắt đầu ốm.
Tôi là người đầu tiên nhận ra. Quả cầu vàng óng giữa phòng khách không còn nữa. Thay vào đó là một khối ánh sáng nhợt nhạt, màu vàng chanh yếu ớt. Nó không còn lơ lửng ở trung tâm, mà co lại, trôi dạt vào những góc khuất của ngôi nhà, sau tủ sách, dưới gầm bàn.
Tiếng vo ve êm ái của nó trở thành một tiếng ù ù đứt quãng, nghe như tiếng một chiếc máy cũ sắp hỏng. Căn nhà trở nên lạnh lẽo hơn. Tôi hay phải mặc thêm một chiếc áo khoác dù trời không lạnh.
Thức ăn cho Hạnh Phúc ngày một ít đi. Bữa cơm gia đình trở nên im lặng. Không còn những câu chuyện phiếm, không còn những tiếng cười. Chỉ có tiếng lách cách của dao nĩa, tiếng gõ bàn phím từ laptop của bố, và tiếng thông báo tin nhắn từ điện thoại của anh Tùng.
Tôi nhìn vào khoảng không giữa bàn ăn, nơi Hạnh Phúc đã từng ngự trị. Giờ đây, ở đó chỉ là một khoảng trống lạnh lẽo.
Tôi đã cố gắng tự mình nuôi nó. Tôi chạy đến ôm mẹ thật chặt. Tôi vẽ một bức tranh thật đẹp tặng bố. Tôi kể cho anh Tùng nghe một câu chuyện cười.
Mỗi lần như vậy, Hạnh Phúc lại lóe lên một tia sáng yếu ớt, như một lời cảm ơn. Nhưng những nỗ lực của tôi chỉ như những viên kẹo nhỏ, không thể thay thế cho những bữa ăn thịnh soạn của sự gắn kết toàn gia đình. Nó chỉ có thể cầm cự, chứ không thể khỏe lại.
Một buổi tối, tôi mang bài kiểm tra được điểm mười về khoe. Bố chỉ liếc qua, gật đầu một cái rồi lại quay lại với màn hình.
“Tốt lắm con,” ông nói, nhưng ánh mắt ông vẫn dán vào những con số.
Mẹ xoa đầu tôi, “Con gái mẹ giỏi quá,” nhưng ngay sau đó bà lại thở dài, nhìn về phía bố với ánh mắt lo âu.
Anh Tùng chỉ giơ ngón tay cái lên, mắt không rời khỏi trận game trên điện thoại.
Không có một tia nắng nào được tạo ra. Không có một muỗng thức ăn nào cho Hạnh Phúc. Nó nằm co ro trong góc phòng, một đốm sáng mờ mịt, run rẩy như sắp tắt.
Tôi nhận ra, Hạnh Phúc không chỉ ăn những hành động yêu thương. Nó ăn sự hiện diện. Sự chú tâm. Sự kết nối thật sự. Và những thứ đó đang dần biến mất khỏi căn nhà của chúng tôi.
Cuộc khủng hoảng lên đến đỉnh điểm vào ngày kỷ niệm ngày cưới của bố mẹ.
Mẹ đã chuẩn bị một bữa tối thịnh soạn. Nhưng bố về nhà rất muộn, khuôn mặt cau có vì một hợp đồng không thành công. Anh Tùng thì cãi nhau với bạn gái qua điện thoại và mang bực dọc vào bàn ăn.
Bữa tối diễn ra trong một sự im lặng nặng nề còn hơn cả đá. Bố uống hết ly rượu này đến ly rượu khác. Anh Tùng chọc chọc vào đĩa thức ăn, mặt sưng lên. Mẹ tôi ngồi giữa, cố gắng bắt chuyện nhưng không ai hưởng ứng. Nụ cười của bà trông thật tội nghiệp.
Tôi nhìn vào Hạnh Phúc.
Nó gần như đã tan biến. Chỉ còn là một làn sương mỏng manh, gần như trong suốt, đang lay lắt trên sàn nhà. Tiếng vo ve đã tắt hẳn. Tôi cảm nhận được một cái lạnh buốt thấu xương. Cái lạnh của sự trống rỗng. Cái lạnh của một cái chết đang đến gần.
Hạnh phúc trong nhà tôi sắp chết. Và tôi không thể chịu đựng được điều đó.
3.
Đêm đó, tôi không ngủ được. Tôi nằm trong bóng tối, lắng nghe sự im lặng của ngôi nhà. Một sự im lặng không bình yên. Nó là sự im lặng của những khoảng cách.
Tôi quyết định phải làm một điều gì đó. Tôi không thể giải thích cho mọi người về sinh vật mà chỉ mình tôi thấy rõ. Tôi phải dùng một cách khác. Một cách hữu hình.
Sáng hôm sau, tôi thức dậy từ rất sớm. Tôi đi đến phòng khách, nơi có chiếc tủ gỗ cũ kỹ. Tôi mở ngăn kéo dưới cùng, nơi cất giữ những cuốn album ảnh của gia đình. Bụi đã phủ một lớp mỏng lên chúng.
Tôi mang tất cả ra, xếp lên bàn cà phê. Tôi còn lấy cả chiếc máy chiếu cũ và những cuộn phim Super 8 từ ngày xưa, cái thời mà bố mẹ còn dùng để quay những thước phim về chúng tôi.
Khi mọi người thức dậy và bước ra phòng khách, họ đều ngạc nhiên.
“Con làm gì với đống đồ cũ này vậy?” mẹ tôi hỏi.
“Chỉ là con muốn xem lại thôi,” tôi nói.
Bữa sáng hôm đó không diễn ra ở bàn ăn. Tôi đã thuyết phục được mọi người ngồi quây quần ở phòng khách. Bố tôi có vẻ miễn cưỡng, ông vẫn còn bực chuyện công việc. Anh Tùng thì thờ ơ. Nhưng họ vẫn ngồi xuống.
Tôi mở cuốn album đầu tiên. Tấm ảnh đầu tiên là ảnh bố mẹ trong ngày hẹn hò. Bố mặc một chiếc áo sơ mi kẻ, tóc còn đen nhánh. Mẹ mặc một chiếc váy hoa, cười rất tươi.
“Nhìn anh này,” mẹ tôi khẽ bật cười, huých tay bố. “Trông ngố quá.”
Bố tôi, dù đang cau có, cũng khẽ nhếch môi. “Hồi đó em cũng gầy nhom.”
Một tia sáng nhỏ, rất nhỏ, lóe lên ở góc phòng. Hạnh Phúc vẫn còn sống.
Tôi lật tiếp. Những tấm ảnh của anh Tùng lúc mới sinh. Anh Tùng tập đi. Anh Tùng trong ngày đầu tiên đến trường. Anh Tùng nhìn những tấm ảnh của mình, vẻ thờ ơ trên mặt dần biến mất, thay vào đó là một nụ cười hoài niệm.
“Con vẫn nhớ cái cặp sách này,” anh nói.
Rồi đến những tấm ảnh của tôi. Ảnh tôi và anh Tùng cùng nhau xây lâu đài cát. Ảnh cả gia đình trong một chuyến đi biển, ai cũng nheo mắt vì nắng.
Tôi bật máy chiếu. Những thước phim cũ, không có âm thanh, bắt đầu chạy trên bức tường trắng. Hình ảnh nhảy múa, màu sắc đã phai. Bố đang cõng anh Tùng trên vai. Mẹ đang dạy tôi tập xe đạp. Cả nhà đang cùng nhau thổi nến sinh nhật.
Không ai nói gì. Mọi người chỉ im lặng xem.
Và tôi thấy Hạnh Phúc.
Nó đang từ từ hồi sinh. Mỗi ký ức được gợi lại, mỗi nụ cười thầm lặng, là một luồng năng lượng truyền cho nó. Từ một làn sương mỏng manh, nó dần tụ lại thành một đốm sáng. Đốm sáng lớn dần lên, ấm dần lên. Tiếng vo ve bắt đầu quay trở lại, lúc đầu chỉ là những tiếng lách tách nhỏ, rồi dần dần trở nên rõ ràng hơn, trầm ấm hơn.
Khi thước phim cuối cùng kết thúc, Hạnh Phúc đã trở lại thành một quả cầu ánh sáng nhỏ, lơ lửng giữa phòng. Nó chưa lớn mạnh như xưa, màu sắc còn nhợt nhạt, nhưng nó đã sống lại.
“Lâu lắm rồi chúng ta không xem lại những thứ này,” bố tôi nói, giọng ông không còn căng thẳng nữa.
“Tại mọi người ai cũng bận rộn,” mẹ thở dài.
Anh Tùng đặt điện thoại xuống bàn. “Có lẽ… cuối tuần này chúng ta nên đi đâu đó. Giống như hồi xưa.”
Đó là một khoảnh khắc của sự thật. Bức tường vô hình của sự căng thẳng và xa cách đã bị phá vỡ, không phải bằng một cuộc cãi vã, mà bằng sức mạnh của những ký ức chung.
Đêm đó, lần đầu tiên sau một thời gian dài, tôi ngủ một giấc thật ngon. Bởi vì tôi biết, Hạnh Phúc sẽ không chết.
4.
Hạnh phúc không phải là một trạng thái vĩnh cửu. Nó là một quá trình. Một sự nỗ lực không ngừng.
Sau ngày hôm đó, gia đình tôi không thay đổi một cách thần kỳ. Bố vẫn có những áp lực. Anh Tùng vẫn có thế giới của riêng mình. Mẹ vẫn có những nỗi lo.
Nhưng có một điều đã khác. Chúng tôi bắt đầu ý thức hơn về sự hiện diện của nhau.
Chúng tôi đặt ra một quy tắc: không điện thoại trong bữa ăn. Chúng tôi dành tối thứ Bảy để cùng nhau xem phim. Đôi khi, chúng tôi chỉ ngồi im lặng bên nhau, nhưng đó là một sự im lặng của sự kết nối, không phải của khoảng cách.
Và tôi, với tư cách là người canh giữ, tiếp tục quan sát Hạnh Phúc.
Nó đã không bao giờ trở lại thành một quả cầu vàng óng, hoàn hảo như ngày xưa. Hình hài của nó bây giờ đã khác.
Nó vẫn là một khối ánh sáng ấm áp, nhưng bên trong nó giờ đây có cả những sợi chỉ màu bạc. Tôi nghĩ đó là hiện thân của những nỗi buồn mà chúng tôi đã cùng nhau chia sẻ và vượt qua. Có cả những vệt màu xanh thẫm, như những đám mây, là những lo toan, những gánh nặng mà chúng tôi cùng nhau gánh vác. Ánh sáng vàng của nó không còn chói lóa, mà trở nên sâu hơn, đằm thắm hơn, như ánh nắng của một buổi chiều thu. Nó có những vết sẹo, những chỗ lồi lõm.
Nó không còn hoàn hảo. Nhưng nó mạnh mẽ hơn.
Tôi nhận ra, hình hài thật sự của hạnh phúc không phải là một quả cầu trơn láng của niềm vui tinh khiết. Hạnh phúc gia đình bền vững là một sinh thể phức tạp, được vá víu bằng sự nỗ lực, được dệt nên từ cả niềm vui và nỗi buồn, từ cả tiếng cười và nước mắt. Nó mang trong mình dấu vết của tất cả những cơn bão mà chúng tôi đã cùng nhau đi qua.
Nó không có một hình hài cố định, bởi vì nó lớn lên và thay đổi cùng với chúng tôi mỗi ngày.
Tối nay, tôi ngồi trong phòng khách, làm bài tập. Bố đang đọc sách cạnh tôi. Mẹ và anh Tùng đang nói chuyện gì đó trong bếp, tiếng cười của họ vọng ra. Hạnh Phúc đang lơ lửng trên không trung. Nó có hình dạng như một cái cây cổ thụ, với những nhánh cây vươn ra, bao bọc lấy tất cả chúng tôi.
Ánh sáng của nó dịu dàng, và tiếng vo ve của nó trầm ấm như một lời ru.